Աղասի Այվազեան
Աղասի Այվազեան | |
---|---|
| |
Ծնած է | 7 Սեպտեմբեր 1925[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Աբասթուման, Ախալցխայի գավառ, Թիֆլիսի նահանգ[3] |
Մահացած է | 21 Նոյեմբեր 2007[2] (82 տարեկանին) |
Մահուան վայր | Երեւան, Հայաստան |
Քաղաքացիութիւն |
Խորհրդային Միութիւն Հայաստան |
Ազգութիւն | Հայ[3] |
Ուսումնավայր |
Թիֆլիսի Գեղարուեստի Ակադեմիա[3] Երեւանի Թատրոնի եւ Շարժապատկերի Պետական Հիմնարկ[3] Մարմնակրթութեան հայկական պետական դպրոց |
Երկեր/Գլխաւոր գործ | Եռանկիւնի, Հայրիկ եւ Как дома, как дела?? |
Մասնագիտութիւն | գրագէտ, գեղանկարիչ, ժապաւէնի բեմադրիչ, հեղինակ, Խմբագիր, արձակագիր |
Աշխատավայր |
Գրական թերթ Հայֆիլմ |
Ստորագրութիւն |
Աղասի Այվազեան (7 Սեպտեմբեր 1925[1][2][3][…], Աբասթուման, Ախալցխայի գավառ, Թիֆլիսի նահանգ[3] - 21 Նոյեմբեր 2007[2], Երեւան, Հայաստան), հայ արձակագիր թատերագիր, հրապարակախօս, բեմադրիչ, բեմագիր, խմբագիր եւ գեղանկարիչ, ՀԽՍՀ արուեստի վաստակաւոր գործիչ (1982)։
Կենսագրական գիծեր[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Ծնած է Խորհրդային Վրաստանի Աբասթուման աւանին մէջ, հայոց պատմական Կարին քաղաքէն գաղթած հայ ընտանիքի յարկին տակ։
Տիրացած է գեղարուեստական հիմնաւոր պատրաստութեան եւ մասնագիտական հմտութեան, աւարտած է Թիֆլիսի գեղարուեստական ակադեմիան (1942-ին), Թիֆլիսի պետական համալսարանի բանասիրական բաժինը, Երեւանի գեղարուեստաթատերական եւ բնագիտական կուլտուրայի հիմնարկները (1945-48)։
Գործունէութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Երիտասարդ տարիքէն ստեղծագործական ասպարէզ նետուելով՝ աշխատած է իբրեւ նկարիչ-մուլտիպլիկատոր, գծագրող, կոնստրուկտոր (վերականգնող) եւ լրագրող։ 1963-ին եղած է Հայաստանի Գրողներու Միութեան անդամ, 1965-էն 1973 թուականներուն եղած է Հ. Գ. Միութեան պաշտօնաթերթ «Գրական Թերթ»ի արձակի բաժինի վարիչը։
1973-81 ստանձնած է «Էկրան» ամսագիրի գլխաւոր խմբագիրի պատասխանատուութիւնը։ Տասնամեակներ, իբրեւ բեմադրիչ, աշխատեցած է «Հայֆիլմ» շարժապատկերի սթիւտիոներուն մէջ, ուր 1967-ին, հեղինակի մշակած բեմագրութեամբ, նկարահանուած է «Եռանկիւնին» շարժանկարը, որ երկրորդ մրցանակը շահած է 1968-ի լենինկրատեան համամիութենական փառատօնին։
1990ականներու սկզբնաւորութեան, Արցախեան Շարժման շրջանին, Այվազեան խմբագրած է «Հայութիւն» շաբաթաթերթը:
Ռուսերէն լոյս տեսած են անոր՝
- «Ընտանիքի հայրը» (Մոսկուա, 1975),
- «Փառահամար» (Երեւան, 1976), «Սինիոր Մարտիրոսի արկածները» (Երեւան, 1981),
- «Թիֆլիսի ցուցանակները» (Երեւան, 1981),
- «Եռանկիւնին» (Մոսկուա, 1983),
- «Աղի կոմսը» (Երեւան, 1985),
- «Մեր տխրութիւնը Կեժոյի շուրջ» (Երեւան, 1986) գիրքերը։
Լիթուաներէն լոյս տեսած է՝ «Վիպակների ժողովածու» (Վիլնյուս, 1979), պուլկարերէն՝ «Սինիոր Մարտիրոսի արկածները» (Վառնա, 1981) գիրքերը։
Աղասի Այվազեանի պատգամկտակը[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Ժամանակակից սերունդն աւելի լայն հնարաւորութիւններ ունի ստեղծագործելու, իրեն արտայայտելու համար: Արուեստի սկիզբն ազատութիւնն է: Նախկինում արուեստը պատուած էր սեւով, այսօր այդ մթութեան մէջ մի փոքրիկ կրակ է առկայծում: Ես լաւատես եմ ու համոզուած եմ, որ սերունդների ջանքեր ու շնորհիւ այդ փոքրիկ կրակը կը մեծանայ, կը լուսաւորի ու կը ջերմացնի: Համոզուած եմ, որ կ’ունենանք նոր տաղանդներ՝ Թամանեաններ, Չարենցներ, Սարոյեաններ, եւ դա կը լինի մեր մեծ բարոյական յաղթանակը[4]: |
Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- ↑ 1,0 1,1 Person Profile // Internet Movie Database — 1990.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 https://www.limis.lt/personaliju-zodynas/-/personFastSearch/view/209602176
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Հայկական սովետական հանրագիտարան / խմբ. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ Աղասի Այվազեան (1925-2007). Մեր ժամանակներու մեծատաղանդ արձակագիրն ու ներհուն մտածողը