Վեզուվիօ
Վեզուվիօ | |
---|---|
Vesuvio | |
![]() Վեզուվիօ․ դիրքը | |
Տեսակ | հրաբուխ |
Երկիր | Իտալիա |
Վարչատարածքային միաւոր | Նափոլի քաղաքապետութիւն |
Աշխարհագրական տեղադրութիւն | Նափոլի ծոց, Քամփանիա |
Լեռնաշղթայ | Q3618573? |
Բարձրութիւնը ծովու մակարդակէն | 1281 մեթր[1] |
Յարաբերական բարձրութիւն | 1281 |
Պահպանման տարածք | Վեզուվիոյ ազգային պուրակ |
Նիւթ | Գորշաքար |
Վերջին ժայթքում | 24 Օգոստոս 79 - վերջին ժայթքում՝ 18-29 Մարտ 1944 |
Սմիթսոնիան կոդ | 211020 |
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Vesuvius_from_Pompeii_%28hires_version_2_scaled%29.png/220px-Vesuvius_from_Pompeii_%28hires_version_2_scaled%29.png)
Վեզուվիօ (իտալ․՝ Vesuvio)․ հրաբուխ։ Կը գտնուի Թիրինեան ծովուն Նափոլի ծոցին ափերուն, Քամփանիա շրջանին մէջ, Նափոլի քաղաքէն 9 քլ դէպի արեւելք։
Տեղեկութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Վեզուվիօ հրաբուխը մինչեւ 79-ին կը սեպուէր պարզ լեռ։
Ըստ Ստրապոնի, Ուեսույոն լեռը (այդպէս անուանած է Վեզուվիօն) ծածկուած էր գեղեցիկ արտերով, բացի գագաթէն որ տափարակ էր եւ սեւ։ Ան եզրակացուցած է թէ լեռը այրած է ծագած հրդեհի պատճառով որ սակայն մարած է, կիզելի նիւթի չգոյութեան պատճառով։
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Naples_from_the_Castello_Sant_Elmo_with_Abbazia_San_Martino_the_port_and_the_Vesuv.jpg/220px-Naples_from_the_Castello_Sant_Elmo_with_Abbazia_San_Martino_the_port_and_the_Vesuv.jpg)
Վեզուվիոյին ժայթքումը 24 Օգոստոս 79-ին, քանդած է հին հռոմէական քաղաքները՝ Բոմբէյ, Իրաքլիօ կամ Իրաքլիա Քամփանիա (այսօրուան անունով էրքոլանօ), Օբլոնտիդա եւ Սթավիես, ինչպէս նաեւ շատ մը բնակավայրեր։
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Vesuvius_%28erupting%29%2C_Brooklyn_Museum_Archives.jpg/220px-Vesuvius_%28erupting%29%2C_Brooklyn_Museum_Archives.jpg)
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Mt_Vesuvius_79_AD_eruption.svg/220px-Mt_Vesuvius_79_AD_eruption.svg.png)
Հրաբուխին ժայթքումին ականատես Փլինիուս Կրտսերը երկու նամակներով եղելութիւնը Բուպլիուս Քորնելիուս Թաչիդուսին նկարագրած է։
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Naplesbay01.jpg/220px-Naplesbay01.jpg)
Վեզուվիոյին մեծ ժայթքումներ արձանագրուած են 1794-ին, 1872-ին, 1906-ին (պատճառած է մեծ աղէտներ եւ բազմաթիւ մարդոց մահը) եւ1944-ին։
Վերջին ժայթքումը կը պատահի 18 Մարտ 1944-ին, դաշնակից ուժերէն Նափոլիի ազատագրման ընթացքին եւ կը տեւէ մինչեւ 29 Մարտ 1944-ին։ Հրաբուխին իրարայաջորդ ժայթքումներուն պատճառով, կը քանդուին Սան Սեպասթեանօ ալ Վեզուվիօ, Մասա տի Սոմա, Օդավիանօ եւ Սան Ճիորճօ ա Գրեմանօ գիւղերը։ Նաեւ 12 000 մարդիկ կը ստիպուին տեղափոխուիլ, որովհետեւ իրենց բնակարանները կը կորսուին։
ներկայ ժամանակաշրջանին Վեզուվիօ հրաբուխին շրջակայքը խիտ բնակուած է։