Փասատինա

Փասատինա
Քաղաք
	Փասատինա
	անգլ.՝ Pasadena
	Դրօշակ
Երկիր	Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ ԱՄՆ
	Victor Gordo?
Հիմնադրուած է՝	1886 թ.
Տարածութիւն	Մակերես 59,901735 քմ² քմ²; ջրայինը 0,6834 տոկոս
ԲԾՄ	263 մեթր մ
Բնակչութիւն	138 699 մարդ (1 Ապրիլ 2020)
Ժամային գօտի	Խաղաղօվկիանոսյան ժամային գոտի?
Հեռախօսային ցուցանիշ	626
Փոստային ցուցանիշ	91101 եւ 91191
Պաշտօնական կայքէջ	cityofpasadena.net

Փասատինա (անգլերէն՝ Pasadena), քաղաք Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու մէջ Լոս Անճելըս քաղաքի՝ Քալիֆորնիա Նահանգի մէջ։ Փասատինան հանրածանօթ է որպէս վարդերու քաղաք, շնորհիւ ամանորեայ Վարդերու Մրցաշարքի Տողանցքին։ Քաղաքին մէջ կայ հոծ հայ բնակչութիւն, ուր կը գործեն Յովսէփեան, Սահակ-Մեսրոպեան Հայ Բարեգործական Ընդհանուր Միութեան՝ ՀԲԸՄ-ի ամէնօրեայ վարժարանները։

Փասատինան քոյր-քաղաք է Հայաստանի Վանաձոր քաղաքին հետ։

Պատմութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

1771 թուականին Փասատինան կը պատկանէր կաթոլիկ առաջնորդ Գաբրիէլի ենթակայութեան տակ գտնուող բնակավայրերու թիւին, ով եւ տուած էր տարածքի հարթավայրերու եւ լեռներու անունները:

Բնակավայրը հիմնադրուած է 1874 թուականին Թոմաս Էլլիոթը Ինտիանա նահանգէն: Յաճախ քաղաքի անուանումը կը թարգմանուի որպէս «Դրախտի պսակ»:

Բնակավայրը նախապէս եղեր է կիտրոնազգի (citrus) հողագործութեամբ եւ գիւղատնտեսութեամբ զարգացող փոքր գիւղ, սակայն երկաթուղիի կառուցումէն յետոյ այն զարգացաւ, կառուցապատուեցաւ եւ դարձաւ ձմեռային զբօսաշրջութեան կեդրոն:

Կրթութիւն եւ գիտութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Փասատինան Խաղաղական ովկիանոսի ափի գլխաւոր ուսումնական կեդրոններէն մէկն է. այստեղ կը գտնուի Քալիֆորնիայի արուեստագիտական հիմնարկը:

Քաղաքին մօտ կը գտնուի NASA գիտահետազօտական տարրալուծարանը` Jet Propulsion Laboratory: Այն կը զբաղի բարձր ճշգրտութեան սարքաւորումներու արտադրութեամբ, որոնք կ'օգտագործուին ելեկտրոնային եւ օդանաւային ոլորտի մէջ:

Քաղաքին կից կառուցուած են երեք քոլէճներ՝ Pasadena City College (1924), Pacific Oaks College (1945) եւ Art Center College of Design (1930):

Տեսարժան վայրեր[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Փասատինայի կեդրոնին մէջ պահպանուեր են 20-րդ դարու սկիզբի բազմաթիւ առանձնատուներ, որոնք կը հանդիսանան արուեստի եւ արհեստներու յուշարձաններ: Քաղաքի ոչ պաշտօնական խորհրդանիշը կը համարուի 1927 թուականին կառուցուած շքեղ քաղաքապետարանը:

Այլ շէնքերու շարքին կը գտնուի Քոլորատօ սթրիթ կամուրջը, որ կառուցուեր է 1913 թուականին:

Քաղաքին մէջ կան շատ նշանաւոր թանգարաններ^[3]՝

Նարթոն Սայմընի թանգարան, նախապէս՝ Փասատինայի գեղարուեստի թանգարան:
Խաղաղական ովկիանոսեան Ասիոյ թանգարանը, կը պահպանէ Արեւելեան Ասիայի եւ Ովկիանիայի մշակոյթի մասին պատմող ցուցանմոյշներ:
Հանթինկթընի գրադարանը Սան Մարինոյի մէջ, Փասատինայի մօտ, կը գտնուի բուսաբանական այգիներու տարածքին վրայ, որոնք մշակուած են աշխարհի ժողովուրդներու ազգային ոճերու մէջ:

Փասատինայի քաղաքապետարանի շքեղ շէնքը (1926-27)

Մարզաշխարհ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ամանորի առաջին օրը, վարդերու շքերթի ժամանակ տեղի կ'ունենայ ամերիկեան ֆութպոլի՝ աշխարհի մէջ տեղի ունեցող առասպելական իրադարձութիւնը` « Pink Cup » մրցանակի համար լաւագոյն ուսանողական խումբերու թիմերու խաղը: Առաջին խաղը տեղի ունեցեր է 1902 թուականի Յունուար 1-ին: 1922 թուականէն սկսեալ խաղը տեղի կ'ունենայ Rose Bowl խաղահրապարակին վրայ:

1994 թ.-ին «Rose Bowl» մարզադաշտին մէջ հիւրընկալուել էին ՖԻՖԱ-ի աշխարհի գաւաթի խաղարկութեան կիսաեզրափակիչի, 3-րդ եւ եզրափակիչ տեղերու համար նախատեսուած հանդիպումները^[4], իսկ յետագային՝ 1999-ի FIFA Women's World Cup եզրափակիչ խաղերը^[5]^[6]: